Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edirne Milletvekili Ahmet Baran Yazgan, kuraklıktan ağır şekilde etkilenen ayçiçeği üretimiyle ilgili endişelerini dile getirerek, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) araştırma önergesi sundu. Yazgan, bu kez Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’nın (USDA) raporlarına dikkat çekerek, acil önlem çağrısında bulundu.

Yazgan, önergesinde ayçiçeği üretiminde yaşanan verim kayıpları ve artan ithalat bağımlılığının nedenlerinin kapsamlı şekilde araştırılmasını talep etti. Ayrıca, iklim krizine bağlı kuraklık gibi risklere karşı tarım sektörünün dirençli hale getirilmesi ve üreticilere verilen desteklerin, enflasyon ve kuraklık koşulları dikkate alınarak artırılması gerektiğini vurguladı.

"Verim %50 Azaldı, Bazı Tarlalar Biçilemedi"

CHP’li Yazgan, son iki yıldır yaşanan şiddetli kuraklığın Trakya başta olmak üzere ayçiçeği tarımını olumsuz etkilediğini belirtti. “Edirne ve çevresinde 2024 ve 2025 yıllarında birçok tarlada ürün yetişmemiş, bazıları ise biçilemeyecek kadar zarar görmüştür. Ayçiçeğinde dekara düşen verim ortalama 70-80 kilograma kadar gerileyerek normalin yarısına bile ulaşamamıştır. Trakya genelindeki verim kaybı %50’yi aşmış ve bölge üretiminde 100 bin tonun üzerinde düşüş yaşanacağı bildirilmektedir,” dedi.

ABD Raporu: Üretimde %10’dan Fazla Düşüş Bekleniyor

Yazgan, USDA’nın 2025/2026 sezonuna dair raporuna da dikkat çekerek, Türkiye’de ayçiçeği tohumu üretiminin aşırı kuraklık nedeniyle %10’dan fazla azalmasının beklendiğini aktardı. Rapora göre üretimin yaklaşık 1,2 milyon tona düşeceği öngörülüyor.

“Kuraklık tehdidi sürerse, Trakya’da birçok üretici ayçiçeği yerine kanola veya arpa gibi daha dayanıklı ürünlere yönelmek zorunda kalabilir. Bu durum, ayçiçeği tarımının sürekliliğini ciddi şekilde tehdit ediyor,” ifadelerini kullandı.

"Her Yıl Üretim Kadar İthalat Yapıyoruz"

Yazgan, Türkiye’nin ayçiçeği ürünlerinde dünyadaki en büyük ithalatçı ülkelerden biri haline geldiğini de vurguladı. “Her yıl yurtdışından neredeyse kendi üretimimiz kadar ayçiçeği ve türev ürün ithal ediyoruz. Üretimdeki düşüş, artan ithalat bağımlılığıyla birlikte hem gıda güvenliğimizi tehlikeye atıyor hem de milyarlarca dolarlık ekonomik yük oluşturuyor,” dedi.

Üreticilerin kuraklık, yüksek maliyetler ve düşük alım fiyatları karşısında büyük zorluk yaşadığını belirten Yazgan, zararların karşılanması ve ek destek mekanizmalarının devreye sokulması gerektiğini ifade etti.

"Çiftçi Üretimden Vazgeçebilir"

Yazgan, ayçiçeği gibi stratejik bir ürünün her yıl yarı yarıya ithal edilir hale gelmesinin tarım politikalarının yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kıldığını belirterek sözlerini şöyle tamamladı:

“Tarla tarımı, adeta doğa koşullarının insafına bırakılmış durumda. Acil önlemler alınmazsa, çiftçilerimiz üretimden çekilmek zorunda kalabilir. Bugün birçok üretici, ayçiçeğinden vazgeçip daha dayanıklı ürünlere yönelmeye başladı. Bu durum uzun vadede ülkemizi gıda arzında dışa bağımlı hale getirecek ve kendi kendine yetebilme kapasitemizi azaltacaktır.”

UHA Haber Merkezi - DEMET ADANAR